Eko oczyszczalnia
Polskie prawo reguluje sposób odprowadzania ścieków z gospodarstw domowych. Jeśli w pobliżu domu przebiega sieć kanalizacyjna, to musimy się do niej przyłączyć – nie dostaniemy pozwolenia na oczyszczalnię ścieków. Natomiast gdy nie mamy takiej możliwości, dobrym pomysłem jest rezygnacja z szamba i właśnie budowa ekologicznej oczyszczalni. O tym, czy system będzie możliwy do zrealizowania, decydują warunki panujące na działce, w tym jej powierzchnia i wodno-gruntowa charakterystyka. Trzeba zdawać sobie sprawę, że koszty przydomowej oczyszczalni ścieków znacznie podwyższają koszty budowy domu i mogą przerażać, ale wydatek jest praktycznie jednorazowy oraz zwraca się już po kilku latach – odprowadzenie ścieków do kanalizacji czy oczyszczenie szamba też nie jest bezpłatne, a koszty (i to niemałe) ponosimy regularnie.
RODZAJE OCZYSZCZALNI
Jeśli warunki techniczne pozwalają na budowę oczyszczalni, to pozostaje nam wybór systemu. Najczęściej wybierana jest oczyszczalnia z drenażem rozsączającym. Jest najmniej skomplikowana, może powstać na niezbyt dużej działce, ale poziom wód gruntowych musi być niski, a podłoże piaszczyste. Natomiast w oczyszczalni hydrobotanicznej oczyszczanie odbywa się w sztucznie wytworzonym ekosystemie bagiennym. Najnowsza i zaawansowana technologicznie jest oczyszczalnia z bioreaktorem. System ten jest też najbardziej przyjazny środowisku, a ścieki są oczyszczane w bioreaktorze przy pomocy mikroorganizmów. Najwygodniejszym i najpewniejszym rozwiązaniem jest zakup oczyszczalni w firmie, która oferuje kompleksową usługę – projekt, uzgodnienia formalno-prawne, montaż i konserwację. System powinien mieć Aprobatę Techniczną Instytutu Ochrony Środowiska potwierdzającą jego dopuszczenie do stosowania w budownictwie. Przed zakupem warto sprawdzić warunki gwarancji – zazwyczaj wynosi ona 10 lat (z wyjątkiem urządzeń elektromechanicznych).wę oczyszczalni, to pozostaje nam wybór systemu. Najczęściej wybierana jest oczyszczalnia z drenażem rozsączającym. Jest najmniej skomplikowana, może powstać na niezbyt dużej działce, ale poziom wód gruntowych musi być niski, a podłoże piaszczyste. Natomiast w oczyszczalni hydrobotanicznej oczyszczanie odbywa się w sztucznie wytworzonym ekosystemie bagiennym. Najnowsza i zaawansowana technologicznie jest oczyszczalnia z bioreaktorem. System ten jest też najbardziej przyjazny środowisku, a ścieki są oczyszczane w bioreaktorze przy pomocy mikroorganizmów. Najwygodniejszym i najpewniejszym rozwiązaniem jest zakup oczyszczalni w firmie, która oferuje kompleksową usługę – projekt, uzgodnienia formalno-prawne, montaż i konserwację. System powinien mieć Aprobatę Techniczną Instytutu Ochrony Środowiska potwierdzającą jego dopuszczenie do stosowania w budownictwie. Przed zakupem warto sprawdzić warunki gwarancji – zazwyczaj wynosi ona 10 lat (z wyjątkiem urządzeń elektromechanicznych).
ZASADA DZIAŁANIA
Głównym elementem oczyszczalni ścieków jest zbiornik umieszczony pod ziemią, w odpowiedniej odległości od domu. To właśnie w nim dochodzi do przefiltrowania ścieków, które następnie bezpieczne odprowadzane są do gleby. Pierwszym etapem jest oczyszczenie ścieków w osadniku gnilnym – w warunkach beztlenowych oddzielone zostają większe cząstki, tłuszcze i zanieczyszczenia. Drugi etap zależy od rodzaju oczyszczalni, jednak uogólniając, zachodzi dalsza filtracja i rozkład zanieczyszczeń w warunkach tlenowych.
FORMALNOŚCI I WYMAGANIA GRUNTOWE
Aby można było wybudować przydomową oczyszczalnię ścieków, muszą być spełnione pewne warunki. Ważny jest poziom wód gruntowych. Nie mogą znajdować się zbyt wysoko, ponieważ mogłoby dojść do ich zanieczyszczenia ściekami. Niemniej istotny jest rodzaj gleby. Najlepsze jest piaszczyste i gliniaste podłoże. Przede wszystkim jednak decydując się na montaż przydomowej oczyszczalni ścieków, należy zadbać o zachowanie odpowiednich odległości poszczególnych elementów na działce od zbiornika. W projekcie należy m.in. uwzględnić: odległość zbiornika od okien powinna wynosić minimum 5 m, od granic działki – 2 m, od studni z wodą pitną (także na sąsiednich działkach) – 15 m, a od drzew – 3 m. Jeśli oczyszczalnia ścieków ma przepustowość większą niż 7,5 m2, to na jej budowę musimy uzyskać pozwolenie na budowę, a jeżeli nie przekracza tej wartości, to wystarczy dokonać zgłoszenia. Po zakończeniu montażu instalacja powinna zostać wpisana do ewidencji miasta lub gminy.
MAŁE MINUSY
Przydomowe oczyszczalnie ścieków nie są pozbawione wad, chociaż są to raczej niewielkie niedogodności. Zacznijmy od tego, że złoże musi wypracowywać się przez kilka miesięcy. System może być mniej skuteczny w niskich temperaturach – w newralgicznych sytuacjach należy obsługiwać pompę i dozować ścieki. Jeśli oczyszczalnia została nieprawidłowo zaprojektowana i wykonana, to może wystąpić problem z wyrabianiem norm azotu oraz fosforu.
CO NA PLUS
Przede wszystkim przydomowe oczyszczalnie ścieków odznaczają się bardzo wysoką skutecznością. Eliminują niemal całkowicie związki organiczne, zawiesiny, zanieczyszczenia bakteriologiczne oraz BZT5. Łatwo je wybudować, koszty eksploatacji są niskie i co ważne instalacje są trwałe. Ponadto nie wymagają specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych – wystarczy je opróżniać raz na rok (lub raz na 2-3 lata, w zależności od pojemności osadnika i liczby użytkowników). Na co dzień oczyszczalnia nie wymaga od nas żadnych działań. Jedyne, o czym musimy pamiętać, to systematyczne dodawanie bakterii beztlenowych – najczęściej tabletki wrzuca się do miski WC. Przydomowa oczyszczalnia ścieków doskonale radzi sobie z nadmiarem oraz niedoborem ścieków, dzięki wysokim zdolnościom buforowym. Jej działanie nie jest uciążliwe dla środowiska, ponieważ wykorzystywane są procesy zachodzące w naturze. Właściwie dobrana i odpowiednio eksploatowana oczyszczalnia jest bezpieczna – opuszczająca ją ciecz może być bez obaw rozsączana do gruntu lub odprowadzana do rzeki albo rowu melioracyjnego. Nie stanowi żadnego zagrożenia dla indywidualnych ujęć wody. W razie potrzeby istniejący już system można bez problemu modyfikować i dopasowywać do potrzeb. Jeśli martwimy się, że oczyszczalnia jest mało estetyczna, to nic bardziej mylnego.
KOSZTY SYSTEMU
Budowa przydomowej oczyszczalni ścieków to koszt 10000-30000 zł. Oczywiście może się różnić w zależności od wybranych elementów systemu i warunków panujących na danej działce, a także regionu kraju. Na cenę wpływa także wielkość domu i liczba domowników, ponieważ na tej podstawie dobierana jest pojemność zbiornika. Za to koszty eksploatacyjne są bardzo niskie. Opróżnienie osadnika gnilnego to wydatek 150-200 zł – przeprowadza się je raz w roku. Musimy również pokryć rachunek za energię elektryczną zużytą przez pompę – ok. 300 zł na rok (chyba że mamy fotowoltaikę czy pompę ciepła, to koszty są znikome). Do stałych wydatków należy doliczyć także zakup preparatów zawierających bakterie beztlenowe – ok. 100 zł rocznie. Jak widać całoroczna eksploatacja oczyszczalni to maksymalnie 600 zł. W porównaniu z tym, że za wywóz szamba płacimy nieraz ponad 4000 zł, to inwestycja w ekologiczną oczyszczalnię zwróci się już po kilku latach.